Και ο σοφιστής Πρόδικος στο σύγγραμμά του για τον Ηρακλή, το οποίο βέβαια επιδεικνύει σε πολλούς, με τον ίσιο τρόπο αναφέρεται στην αρετή, λέγοντας κάτι τέτοιο, απ’ όσο θυμάμαι. Λέει, δηλαδή, ότι όταν ο Ηρακλής γινόταν από παιδί έφηβος, όταν οι νέοι έχοντας γίνει πια κύριοι του εαυτού τους δείχνουν αν θ' ακολουθήσουν τον δρόμο της αρετής στη ζωή τους ή τον δρόμο της κακίας, βγήκε σε τόπο έρημο, κάθισε και αναρωτιόταν ποιον από τους δύο δρόμους θ ακολουθήσει. Εμφανίστηκαν μπροστά του δυο γυναίκες υψηλόσωμες, η μια ευπρεπής στην εμφάνιση, με φυσική ευγένεια, στολισμένη στο σώμα με καθαριότητα, στα μάτια με ντροπή, στη παράστημα με σωφροσύνη, ντυμένη με λευκό φόρεμα, ενώ η άλλη θρεμμένη ώστε να είναι παχύσαρκη και μαλθακή, καλλωπισμένη, ώστε το δέρμα της να φαίνεται λευκότερο και πιο κόκκινο από το πραγματικό και το παράστημα της να φαίνεται ψηλότερο από το φυσικό, με τα μάτια ανασηκωμένα και με φόρεμα από το οποίο διαφαινόταν με λαμπρότητα η νεανική της ομορφιά. Κοιτούσε συχνά τον εαυτό της, εξέταζε αν την παρατηρούσε και κάποιος άλλος, πολλές φορές έριχνε το βλέμμα της ακόμα και στη σκιά της.
))Καθώς πλησίαζαν στον Ηρακλή, αυτή που αναφέρθηκε πρώτη προχωρούσε με τον ίδιο τρόπο, ενώ η άλλη θέλοντας να την προφτάσει πλησίασε γρήγορα τον Ηρακλή και του είπε: 'Σε βλέπω, Ηρακλή, ν' αναρωτιέσαι ποιο δρόμο ν' ακολουθήσεις στη ζωή σου. Αν, λοιπόν, κάνεις εμένα φίλη σου, θα σε οδηγήσω στον πιο ευχάριστο και πιο εύκολο δρόμο, θα γευτείς όλες τις απολαύσεις και θα περάσεις όλη σου τη ζωή, χωρίς να δοκιμάσεις τίποτα δυσάρεστο. Πρώτα πρώτα δεν θα φροντίσεις ούτε για πολέμους ούτε για ενοχλητικά πράγματα, αλλά θα περάσεις τη ζωή σου εξετάζοντας ποιο ευχάριστο φαγητό ή ποτό μπορείς να βρεις ή με ποιο θέαμα ή άκουσμα θα ψυχαγωγηθείς ή με ποια μυρωδιά ή άγγιγμα θα ευχαριστηθείς ή με ποιες ερωτικές σχέσεις θα ευφρανθείς πιο πολύ, πώς θα κοιμηθείς όσο γίνεται πιο μαλακά και πώς θα πετύχεις όλα αυτά με όσο το δυνατό λιγότερο κόπο. Αν κάποτε δημιουργηθεί υποψία έλλειψης των μέσων με τα οποία αποκτάς αυτά, δεν υπάρχει φόβος να σε οδηγήσω στο να τ' αποκτάς κοπιάζοντας και ταλαιπωρώντας το σώμα και την ψυχή, αλλά εσύ θα χρησιμοποιείς αυτά που οι άλλοι εργάζονται για ν αποκτήσουν και δεν θ απέχεις από τίποτα που είναι δυνατό να σου αποφέρει κέρδος" γιατί εγώ παρέχω στους φίλους μου το δικαίωμα να ωφελούνται από παντού'. Ο Ηρακλής ακούγοντας αυτά είπε: 'Γυναίκα, ποιο είναι το όνομα σου; Εκείνη είπε: Οι φίλοι μου με ονομάζουν Ευδαιμονία, όσοι με μισούν παρονομάζοντας με με ονομάζουν Κακία'.
»Στο μεταξύ η άλλη γυναίκα πλησίασε και είπε: "Έχω έλθει σε σένα, Ηρακλή, αφού γνωρίζω τους γεννήτορές σου και έχω μάθει καλά τη φύση σου και την ανατροφή σου, με τα οποία νομίζω, αν πάρεις τον δρόμο που οδηγεί σε μένα, μπορείς να γίνεις καλός δημιουργός όμορφων και σπουδαίων έργων και εγώ θα φανώ ακόμη πιο έντιμη και θα διακριθώ περισσότερο από τις καλές σου πράξεις. Δεν θα σε εξαπατήσω με προλόγους για ηδονές, αλλά θα σου διηγηθώ με ειλικρίνεια τα γεγονότα, όπως τα όρισαν οι θεοί. Οι θεοί δηλαδή δεν έχουν δώσει στους ανθρώπους τίποτα πραγματικά καλό και σπουδαίο χωρίς κόπο και φροντίδα, αλλά αν θέλεις να είναι ευνοϊκοί απέναντί σου οι θεοί, πρέπει να τους λατρεύεις" αν θέλεις να είσαι αγαπητός στους φίλους, πρέπει να τους ευεργετείς" αν επιθυμείς να απολαμβάνεις τιμές από κάποια πόλη, πρέπει να την ωφελείς" αν έχεις την αξίωση να σε θαυμάζει όλη η Ελλάδα για την αρετή σου, πρέπει να προσπαθείς να την ευεργετείς" αν θέλεις να σου αποφέρει η γη άφθονους καρπούς, πρέπει να την καλλιεργείς" αν νομίζεις ότι πρέπει να πλουτίσεις από κοπάδια, πρέπει να τα φροντίζεις" αν έχεις τον πόθο να μεγαλώσεις με τον πόλεμο και θέλεις να έχεις τη δυνατότητα να ελευθερώσεις τους φίλους και να υποδουλώσεις τους εχθρούς, πρέπει να μάθεις τις ίδιες τις
πολεμικές τέχνες απ' όσους τις γνωρίζουν και να εξασκηθείς στη σωστή χρήση τους" αλλά ακόμα κι αν θέλεις να έχεις σωματική δύναμη, πρέπει να συνηθίσεις το σώμα σου να υπηρετεί τον νου σου και να το γυμνάζεις με κόπο και ιδρώτα .
»Η Κακία πάλι παίρνοντας τον λόγο, όπως λέει ο Πρόδικος, είπε: 'Καταλαβαίνεις, Ηρακλή, πόσο δύσκολος και μακρύς είναι ο δρόμος για την ευδαιμονία, που σου περιγράφει η γυναίκα αυτή; Εγώ αντίθετα θα σε οδηγήσω στην ευτυχία από εύκολο και σύντομο δρόμο . Η Αρετή απάντησε! Άθλια, και τι καλό έχεις εσύ; Ή ποια ευχαρίστηση γνωρίζεις εσύ, που δεν θέλεις να κάνεις τίποτα για να την αποκτήσεις; Εσύ που δεν αναμένεις την επιθυμία των ηδονών, αλλά χορταίνεις απ' όλες αυτές, προτού τις επιθυμήσεις, που τρως προτού πεινάσεις, που πίνεις προτού διψάσεις, βρίσκοντας μαγείρους, για να φας ευχάριστα, και προμηθεύεσαι πολυτελή κρασιά, για να πιεις με ευχαρίστηση, και τρέχοντας από δω και από κει αναζητάς χιόνια το καλοκαίρι, για να κοιμηθείς άνετα, και κάνεις μαλάκα οχι μόνο τα στρώματα αλλά και τα κρεβάτια και τα υποστηρίγματα των κρεβατιών γιατί επιθυμείς τον ύπνο όχι επειδή είσαι κουρασμένη, αλλά γιατί δεν έχεις τι να κάνεις. Και ρίχνεσαι στις σωματικές ηδονές, προτού νιώσεις την ανάγκη, μηχανευόμενη τα πάντα και χρησιμοποιώντας τους άνδρες ως γυναίκες. Γιατί με αυτόν τον τρόπο διδάσκεις τους φίλους σου, κάνοντας ακολασίες τη νύχτα και κοιμώμενη το πιο χρήσιμο μέρος της ημέρας. Ενώ είσαι αθάνατη, έχεις απορριφτεί από τους θεούς και περιφρονείσαι από τους καλούς ανθρώπους. -Δεν έχεις ακούσει το πιο ευχάριστο από όλα τα ακούσματα, τον έπαινο για σένα, κι ούτε έχεις δει ποτέ το πιο ευχάριστο από όλα τα θεάματα" δεν έχεις δηλαδή δει ποτέ δικό σου καλό δημιούργημα. Τι θα μπορούσες να πεις και να γίνει πιστευτό; Ποιος θα απορούσε να σε βοηθήσει, αν χρειάζεσαι κάτι; Ή ποιος μυαλωμένος άνθρωπος θα τολμούσε ν' ανήκει στους οπαδούς σου, που όσο είναι νέοι είναι αδύναμοι στο σώμα, όταν μεγαλώσουν γίνονται ανόητοι στο μυαλό, παχύσαρκοι, αφού τρέφονται στη νεότητα τους χωρίς κόπο, λιπόσαρκοι, γιατί περνάνε τα γηρατειά τους επίπονα, ντροπιασμένοι για όσα έχουν κάνει, δυσαρεστημένοι για όσα κάνουν, έχοντας περάσει στα νιάτα τους από όλες τις ηδονές και έχοντας κρατήσει τα δυσάρεστα για τα γηρατειά; Εγώ συναναστρέφομαι τους θεούς και τους αγαθούς ανθρώπους. Καμία, καλή πράξη, θεϊκή ή ανθρώπινη, δεν γίνεται χωρίς εμένα. Έχω τιμές περισσότερο από όλους και από τους θεούς και από τους ανθρώπους, από τους οποίους ταιριάζει να τιμώμαι αγαπητή βοηθός στους τεχνίτες, πιστή φύλακας των σπιτιών για τους οικοδεσπότες, ευνοϊκή συμπαραστάτιδα στους δούλους, καλή συνεργάτιδα στους κόπους κατά τη διάρκεια της ειρήνης, ασφαλής σύμμαχος στα πολεμικά έργα, άριστη κοινωνός της φιλίας. Έχουν και οι δικοί μου φίλοι τη γλυκιά απόλαυση του φαγητού και του ποτού χωρίς κόπο, γιατί συγκρατούνται, ώσπου να τα επιθυμήσουν. Ο ύπνος έρχεται σ' αυτούς πιο γλυκός παρά σε όσους δεν κοπιάζουν και δεν στεναχωριούνται, όταν τον εγκαταλείπουν, ούτε εξαιτίας του παραμελούν το καθήκον τους. Οι νέοι χαίρονται με τους επαίνους των πιο ηλικιωμένων και οι γεροντότεροι αγάλλονται με τις τιμές των νέων. Ευχάριστα θυμούνται τις παλιές πράξεις τους, ευχαριστιούνται κάνοντας σωστά τις τωρινές, είναι αγαπητοί στους θεούς και στους φίλους χάρη σε μένα και έντιμοι απέναντι στην πατρίδα τους. Όταν φτάσει το μοιραίο τέλος, δεν μένουν στον τάφο ξεχασμένοι και χωρίς τιμές αλλά εξακολουθούν να ζουν στους αιώνες μνημονευόμενοι και απολαμβάνοντας ύμνους. Αν κοπιάσεις σε όλη σου τη ζωή για τέτοια πράγματα, γιε αγαθών γονέων, Ηρακλή, θα μπορέσεις ν' αποκτήσεις την πιο αξιομακάριστη ευδαιμονία'.
»»Κάπως έτσι διηγείται ο Πρόδικος την εκπαίδευση του Ηρακλή από την Αρετή. Διακόσμησε όμως τα λόγια του με πιο μεγαλόπρεπες λέξεις από ό,τι εγώ τώρα. Αξίζει λοιπόν, Αρίστιππε, έχοντας στο μυαλό σου αυτά, να προσπαθήσεις να φροντίσεις για τη μέλλουσα ζωή σου».
http://ermionh.blogspot.gr/2010/11/blog-post_6072.html
http://xemandrios1.blogspot.gr/2013/04/blog-post_14.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου