Αιτία των διαβολών αυτών, υπήρξε η σοφία του. Ο γνωστός σε όλους (την εποχή εκείνη) Χαιρεφών, επισκέπτεται το Μαντείο των Δελφών και ζητά να μάθει αν υπάρχει κάποιος σοφότερος από τον Σωκράτη.
Η απάντησις της Πυθίας είναι: ... ανείλεν ουν η Πυθία μηδένα σοφώτερον είναι ... (η Πυθία λοιπόν έδωσε χρησμό, ότι κανένας δεν είναι σοφότερος).
Αναρωτιέται λοιπόν: τι εννοεί άραγε ο θεός, και τι άραγε υπαινίσσεται και αρχίζει να αναζητά κάποιο σοφό, ανάμεσα στους πολιτικούς, στους ποιητές, στους τεχνίτες και σε όποιον άλλο θεωρείται ότι «ξέρει κάτι». Ελέγχοντας τις γνώσεις τους, προσπαθεί να ανακαλύψει «τι εννοεί ο θεός», αφού ο ίδιος γνώριζε ότι δεν είναι σοφός.
Έκπληκτος, διαπιστώνει ότι επειδή οι εξεταζόμενοι ήταν σπουδαίοι σε κάποιο τομέα, νόμιζαν ότι ήταν σοφοί και σε όλους τους άλλους τομείς, σε αντίθεση με τον ίδιο που ομολογούσε: ... α μη οίδα ουδέ οιομαι ειδέναι. (αυτά που δε γνωρίζω ούτε και ισχυρίζομαι ότι τα γνωρίζω) Κύριος κατήγορος του Σωκράτη σ’ αυτή τη δίκη είναι ο Μέλητος (από την πλευρά των ποιητών) και συγκατήγοροί του, ο Άνυτος (εκ μέρους των πολιτικών και των τεχνιτών) και ο Λύκων των ρητόρων.
Ποιά ήταν η κατηγορία;
...Σωκράτη φησίν αδικείν τους τε νέους διαφθείροντα και θεούς ους η πόλις νομίζει ου νομίζοντα, έτερα δε δαιμόνια καινά.
(Ο Σωκράτης λένε ότι παρανομεί επειδή διαφθείρει τους νέους και επειδή δεν πιστεύει στους θεούς που πιστεύει η πόλη, αλλά σε καινούριες θεότητες).
Παρά το ότι οι κατήγοροι γίνονται καταγέλαστοι από την αδυναμία τους να υποστηρίξουν τα καταγγελόμενα και οι κατηγορίες τους μία προς μία καταρρίπτονται, εν τούτοις το δικαστήριο θα κρίνει το Σωκράτη ένοχο. Τριάντα και μόνο ψήφοι αν είχαν δοθεί αντίθετα, η απόφαση θα ήταν αθωωτική. Μετά την ανακοίνωση της απόφασης (η οποία εξ άλλου ήταν και αναμενόμενη), ακολουθεί η «δευτερολογία» του Σωκράτη, με την πρότασή του για το ύψος της ποινής.
Απορρίπτει τις ποινές των ισοβίων δεσμών και της εξορίας, καθώς και την «υπό όρους» αθώωσή του, προκειμένου να σταματήσει να ασχολείται με την φιλοσοφία, λέγοντας:
... εγώ υμάς, άνδρες Αθηναίοι, ασπάζομαι μεν και φιλώ, πείσομαι δε μάλλον τω θεώ ή υμίν, και έωσπερ αν εμπνέω ... ου μη παύσομαι φιλοσοφών ...
(άνδρες Αθηναίοι, εγώ σας εκτιμώ μεν και σας αγαπώ, θα υπακούσω όμως περισσότερο στον θεό παρά σε σας και όσο αναπνέω ... δεν θα πάψω να φιλοσοφώ ...)
Αντιπροτείνει, ως δίκαιη και αντάξια αμοιβή για ένα φτωχό ευεργέτη της πόλης, τη σίτησή του στο πρυτανείο και δηλώνει ότι αν είχε χρήματα θα μπορούσε ίσως να πληρώσει κάποιο πρόστιμο, αλλά λόγω του ότι ... εν πενία μυρία ειμί διά την του θεού λατρείαν.
(βρίσκομαι σε πάρα πολύ μεγάλη φτώχεια, εξ αιτίας της αφοσίωσής μου στον θεό)
προτείνει ως πρόστιμο (βάσει των δυνατοτήτων του) μία μνα, που με παρέμβαση των παρισταμένων φίλων του, αυξήθηκε σε τριάντα μνας.
Το τρίτο μέρος του διαλόγου περιλαμβάνει τη «φιλική» συζήτηση που είχε ο Σωκράτης (μετά την ανακοίνωση της οριστικής του καταδίκης) με όσους έδωσαν αθωωτική ψήφο. Γίνονται ιδιαίτερες αναφορές στο ζήτημα του θανάτου, στο Σωκρατικό «δαιμόνιο» καθώς και στους τρεις γιούς του. Οδηγούμενος στη φυλακή, θέτει στους φίλους του τον προβληματισμό:
... αλλά γαρ ήδη ώρα απιέναι, εμοί μεν αποθανουμένω, υμίν δε βιωσομένοις· οπότεροι δε ημών έρχονται επί άμεινον πράγμα, άδηλον παντί πλην ή τω θεώ.
(αλλά ήδη είναι ώρα να αναχωρήσομε, εγώ μεν προς τον θάνατο, εσείς δε προς τη ζωή· ποιοί όμως από εμάς οδηγούνται σε καλύτερη κατάσταση, σε όλους είναι άγνωστο εκτός από τόν θεό).
Διαβάστε εδώ την Απολογία του Σωκράτη
http://www.ellinikoarxeio.com/2010/03/399-platos-apology-of-socrates.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου