Τί λέει το Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ για τους Έλληνες σοφούς και τις πρώτες σχολές;

Τι λέει το Καίμπριτζ για τις πρώτες φιλοσοφικές σχολές στην αρχαία Ελλάδα; 

Διαβάστε τα στοιχεία που αποκαλύπτει το Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ για τις πρώτες φιλοσοφικές σχολές της ελληνικής αρχαιότητας, όπως για παράδειγμα, οι Σωκρατικοί, ο Ισοκράτης και τόσοι άλλοι, οι οποίοι "έσπειραν" τον πρώτο σπόρο της φιλοσοφικής σκέψης και στοχασμού στην ανθρωπότητα πάνω σε επιστημονικά δεδομένα!..




ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΣΧΟΛΕΣ

Οι Σωκρατικοί. Η ιδέα της διδασκαλίας σε συ­γκεκριμένο και μόνιμο τόπο για πρώτη φορά εμφανίζεται υπό τύπο αστεϊσμού στις Νεφέλες του Αριστοφάνη (423 π.Χ.), αλλά δεν εφαρμό­σθηκε παρά μόνο μετά το θάνατο του Σωκρά­τη. Δύο από τους ξένους μαθητές του επέστρε­ψαν στις πατρίδες τους και ίδρυσαν σχολές, λί­γο μετά το 399 π.Χ.: ο Ευκλείδης στη γενέτειρά του, τα Μέγαρα, όπου λέγεται ότι ο Πλάτων και άλλα μέλη των σωκρατικών κύκλων τον συνό­δευσαν (Διογένης Λαέρτιος, Βιβλίο 2 [Σωκρά­της και Σωκρατικοί], 106) και όπου η σχολή που ίδρυσε διατηρήθηκε μέχρι το τέλος του 4ου αι­ώνα π.Χ. (Διογένης Λαέρτιος, Βιβλίο 2 [Σωκρά­της και Σωκρατικοί], 108-115). Επίσης, ο Φαί­δων ίδρυσε σχολή στην Ήλιδα, η οποία διατη­ρήθηκε μόνο κατά την επόμενη γενεά. Δεν μπο­ρεί να προσδιοριστεί η ακριβής χρονολογία της ίδρυσης των δύο αυτών σχολών, ενώ ελάχιστα γνωρίζουμε για τον τρόπο που οργανώθηκαν και λειτουργούσαν.

Η πρώτη μόνιμη σχολή στην Αθήνα ιδρύθηκε από τον Αντισθένη, ο οποί­ος συνδύαζε στο πρό­σωπό του χαρακτηρι­στικά των σοφιστών με εκείνα του Σωκράτη. Γεννημένος στην Αθήνα περί το 445 π.Χ., από Αθηναίο πατέρα και μητέρα από τη Θράκη, υπήρ­ξε μαθητής του Γοργία και διδά­σκαλος της ρη­τορικής, πριν γνωρίσει τον Σωκράτη και γίνει ένας από τους πιο αφοσιωμέ­νους μαθητές του (Ξενοφών, Απο­μνημονεύματα, Γ', 11.17- πρβλ. Β', 5.2-5. Πλάτων, Φαίδων, 59b). Πα­ρότρυνε, μάλιστα, τους μαθητές του να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Σωκράτη. Η μεικτή καταγωγή του δείχνει για ποιό λόγο εγκαταστάθηκε στο γυμνάσιο του Κυνοσάργους μετά το θάνατο του Σωκράτη (Διογένης Λαέρτιος, Βιβλίο 6 [Αντισθένης και Κυνικοί], ήταν αυτό που συνδεόταν πε­ρισσότερο με τους νόθους. Διέθετε, πάντως, αρ­κετή επιρροή, ώστε ο Ισοκράτης να επιτεθεί εναντίον του, θεωρώντας τον ισάξιο αντίπαλο. Ο Αντισθένης δεν είχε διάδοχο. Tα δόγματα και τις ιδέες του ενστερνίστηκε η σχολή των «Κυ­νικών», η οποία αναπτύχθηκε αμέσως μετά το θάνατο του Αντισθένη, και, σύμφωνα με μία άποψη, πήρε το όνομά της από το τοπωνύμιο Κυνόσαργες. Όπως και οι σοφιστές, φαίνεται ότι χρέωνε δίδακτρα, αν και λίγα, για τη διδα­σκαλία του (Διογένης Λαέρτιος, Βιβλίο 6 [Αντι­σθένης και Κυνικοί], 9 = απόσπ. 189 Caizzi με σημείωση), αλλά το σημαντικότερο είναι ότι απαιτούσε από τους μαθητές του να κρατούν σημειώσεις (Διογένης Λαέρτιος, Βιβλίο 6 [Αντι­σθένης και Κυνικοί], αποδίδοντας έτσι στο γραπτό λόγο μεγαλύτερη σημασία από εκείνη που φαίνεται να είχε στην εκπαιδευτική πρα­κτική του 5ου αιώνα π.Χ.

Ισοκράτης. Η επιρροή των Σωκρατικών στην αθηναϊκή εκπαίδευση εκφράσθηκε σχηματικά με την κριτική που άσκησε εναντίον τους ο Ισο­κράτης. Ο Ισοκράτης γεννήθηκε στην Αθήνα το 436 π.Χ., οκτώ χρόνια πριν από τον Πλάτω­να. Φτωχός, λόγω της απώλειας της πατρικής περιουσίας του κατά τον Πελοποννησιακό πό­λεμο, αρχικώς βιοπορίστηκε, εφαρμόζοντας τα μαθήματα ρητορικής που έλαβε από τον Γορ­γία (και πιθανώς, επίσης, από τον Πρόδικο, τον Τεισία και τον Θηραμένη) στην συγγραφή δι­κανικών λόγων, από τους οποίους διασώζο­νται έξι (λόγοι 16-21). Οι τελευταίοι από αυ­τούς, ο Τραπεζιτικός και ο Αιγινιτικός, συντά­χθηκαν όχι αργότερα από το 390 π.Χ. Αλλά λό­γω της αδύνατης φωνής του και της έλλειψης αυτοπεποίθησης ενώπιον του ακροατηρίου, σύντομα διέκοψε τις δημόσιες εμφανίσεις στα δικαστήρια και την Εκκλησία του Δήμου και αφιερώθηκε στη διδασκαλία και την συγγραφή. Λίγο πριν το 390 π.Χ. ίδρυσε σχολή σε ιδιωτι­κή οικία (πιθανώς τη δική του) στην Αθήνα, κο­ντά στο Λύκειο. Στο λόγο του με τίτλο Κατά των σοφιστών, καταγράφει τους εκπαι­δευτικούς στόχους του και ασκεί κριτική στους στόχους των αντιπάλων του.


Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ: «Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας», Τόμος 7ος.
Την συνέχεια μπορείτε να διαβάσετε εδώ