Ο Γεώργιος Κατεχάκης ήταν Έλληνας Bενιζελικός στρατιωτικός και πολιτικός του 20ού αιώνα, βουλευτής, τρεις φορές Υπουργός Στρατιωτικών (1924, 1930-1932, 1933).Υπήρξε διαπρεπής στρατιωτικός και πολιτικός, ο οποίος γεννήθηκε το 1881 και πέθανε στις 22 Απριλίου 1939 στον Πλάτανο της τότε επαρχίας Καινουρίου Μεσαράς στο Ηράκλειο Κρήτης. Πατέρας του ήταν ο Απόστολος Κατεχάκης και παππούς του ο οπλαρχηγός του 1821 Χατζή-Μιχάλης Κατεχάκης1821 ο οποίος έλαβε τα όπλα με την έναρξη της Επανάστασης στην Κρήτη 1866-1839, ανακηρύχθηκε αρχηγός της επαρχίας Καινουρίου και συμμετείχε υπό τη γενική αρχηγία του Μιχαήλ Κόρακα. Ανατράφηκε μέσα σε μια οικογένεια που στην κυριολεξία είχε αφιερωθεί σε αγώνες προκειμένου να απελευθερωθεί η Κρήτη.
Ο Γεώργιος Κατεχάκης κατατάχτηκε στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε με βαθμό ανθυπολοχαγού το 1902.Πήρε μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα τα έτη 1904 και 1905. Ήταν αρχηγός του σώματος των Κρητών Εθελοντών και έφερε το ψευδώνυμο «Καπετάν Ρούβας». Έδρασε κυρίως στις περιφέρειες Φλώρινας, Καστοριάς και Μοναστηρίου. Ο Κατεχάκης σημείωσε εντυπωσιακές επιτυχίες ενάντια στους Βουλγάρους, με αποκορύφωμα την περίφημη ενέδρα στο Σκλήθρο.
Είναι γνωστή η ιστορία που συνέβη στο Σκλήθρο στις 12 Νοεμβρίου του 1904 ,σαν σήμερα, όταν το αντάρτικο σώμα του Καπετάν Ρούβα , μαζί με το σώμα του Οπλαρχηγού Ευθύμιου Καούδη, εισβάλλουν στο οργανωμένο από το Βουλγαρικό Κομιτάτο χωριό Ζέλενιτς (Σκλήθρο) της περιοχής της Φλώρινας και επιτίθενται με τόλμη εναντίον οικίας, οπού γινόταν γάμος σημαντικού στελέχους της Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης (ΕΜΕΟ), στην οποία παραβρισκόταν και ο αρχικομιτατζής Κόλε. Κατά τη μάχη που επακολούθησε τα δύο αντάρτικα σώματα πέτυχαν να εξοντώσουν 12 ένοπλους κομιτατζήδες και να κατατρομοκρατήσουν τη βουλγαρική οργάνωση της περιοχής.
Τα γεγονότα σύμφωνα με τον Δημ, Σάββα και άρθρο του στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ γράφει :
“Οι Κρητικοί που σας στέλλομεν, τέλειοι τύποι πολεμιστών. Γενναίοι, ευφυείς, τολμηροί, αποφασιστικοί, φιλόδοξοι και έχοντες ανεπτυγμένον το εθνικόν αίσθημα. Είμαι βέβαιος ότι θα ενισχύσωσιν καταπληκτικώς τον αγώνα σας” είναι τα λόγια του Παύλου Μελά, εκείνου που τον διαδέχτηκε στην αρχηγία ο Γεώργιος Κατεχάκης, προς τον φωτισμένο ιεράρχη, κήρυκα και προστάτη του δοκιμαζόμενου ελληνισμού, μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη.Η επιχείρηση της προσφοράς αυτής των Κρητών αρχίζει από τον περίφημο καφενέ του Μαραβελάκη. Στην ανατολική πλευρά της πλατείας της παλιάς Βουλής στην συμβολή περίπου των σημερινών δρόμων της πρωτεύουσας, Σταδίου και Κολοκοτρώνη, ήταν το καφενείο του Γεωργίου Μαραβελάκη. Υπήρξε στέκι των Κρητικών που έφταναν στην Αθήνα από την Κρήτη αλλά και εκείνων που κατοικούσαν στην Αθήνα και στον Πειραιά.
Εκείνο το καφενείο υπήρξε τόπος συνάντησης, συγκεντρωσης αλλά και στρατωνισμού των Κρητών Μακεδονομάχων. Εδώ άλλαζαν τα κρητικά τους ρούχα, ντύνονταν και εξοπλίζονταν κατάλληλα, λαμβάνοντας την ανάλογη κατήχηση στα μυστικά της επιχείρησης από τους αξιωματικούς του Μακεδονικού Αγώνος. Εκεί οι νεοσύλλεκτοι κρύβονταν από τα μάτια των ξένων πρακτόρων και αποστέλλονταν στη Μακεδονία ή επέστρεφαν απ’αυτή, για την Κρήτη.
Η μάχη
Το πρώτο... σώμα Κρητών φθάνει στις 21-6-1903 στη μονή Τσιριλόβου της Καστοριάς, υποδέχεται θερμά ο δεσπότης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης και τους φέρνει σε επαφή με την αντάρτικη ομάδα του ντόπιου καπετάνιου Βαγγέλη Στρεμπενιώτη. Ο Μακεδονικός αγώνας ήταν ένας αρκετά παράξενος αγώνας και υποχρεώθηκαν οι Έλληνες να τον διεξαγάγουν για να αποκτήσουν την ελευθερία τους!
“...Ένας Tούρκος φιλέλληνας, από το χωριό Σκλήθρο, φτάνει στο Λέχοβο, που είναι ο Kατεχάκης με τους άντρες του, και τον πληροφορεί πως την Kυριακή 12 Nοεμβρίου 1904 (σε λίγες μέρες), θα γίνει στο Σκλήθρο ένας γάμος όπου θα παρευρίσκονταν κι οι αρχικομιτατζής Kόλε, μ’ άλλους έντεκα, καθώς και δύο Bούλγαροι αξιωματικοί!O Kατεχάκης αποφασίζει να χτυπήσει τους κομιτατζήδες, στη διάρκεια του γάμου. Tα Σώματα κινούνται νύχτα και με χιονόνερο αθόρυβα σχεδόν, ως το χωριό. Πλησιάζουν το σπίτι.Πρώτος ο Kαούδης, τοποθετεί σ’ επίκαιρες θέσεις σκοπούς. Πίσω του ο Πούλακας, πιο ‘κει ο Nικολούδης, ο Σκαλίδης και δίπλα ο Kατεχάκης με τους άντρες του. Oλοι μαζί τριάντα πέντε!Tο σπίτι του γάμου θεοσκότεινο, θόρυβος κανείς. Oι κομιτατζήδες είχαν πάρει τα μέτρα τους. O μανδρότοιχος ψηλός. H μεγάλη αυλόπορτα σφιχταμπαρωμένη.Πρώτος πηδά στην αυλή ο Δούκας κι ανοίγει την αυλόπορτα. Oρμούν με προφυλάξεις: ο Kλειδής, ο Kαραβίτης, ο Kαλογεράκης μέσα στο σπίτι και προτείνουν τα όπλα στους διασκεδάζοντες κομιτατζήδες, ντόπιους και Tούρκους.Tο τί επακαλούθησε δεν περιγράφεται. Oι κομιτατζήδες ξεφεύγοντας πέφτουν στα πυρά του Kατεχάκη και των άλλων. Πυροβολισμοί, μάχη που γενικεύεται, αναστατώνει το χωριό.Kατορθώνει να διασωθεί ο Kόλε, που γι’ αντίποινα, κατακρεουργεί τους Kοζανίτες που συναντά καθώς γύριζαν με τα κάρα τους από το Mοναστήρι. Hταν αξέχαστα 19 Nοεμβρίου1904...”.
Η δράση του Καπετάν Ρούβα ήταν πολύ μεγάλη . Ενδεικτικά αναφέρουμε πως:
-Το 1908 επανήλθε στην Κρήτη και του ανατέθηκε η οργάνωση της πολιτοφυλακής
-Το 1912-1913 λοχαγός έλαβε μέρος στους βαλκανικούς πολέμους ως γενικός αρχηγός των εθελοντικών σωμάτων της Μακεδονίας και ως επιμελητής της μεραρχίας Ηπείρου.
-Το 1916, ταγματάρχης τότε, διορίστηκε επιτελάρχης της 9ης Μεραρχίας στη Θεσσαλονίκη και πήρε μέρος στο εθνικό κίνημα της Θεσσαλονίκης. Διορίστηκε προσωπάρχης της Υπουργείου Στρατιωτικών, και το επόμενο έτος επιτελάρχης του σώματος στρατού εθνικής αμύνης. Το 1919 διορίζεται επικεφαλής της στρατιωτικής αποστολής στην Κωνσταντινούπολη, θέση που διατήρησε έως την 1η Νοεμβρίου 1920. Αποστρατεύεται με τον βαθμό του υποστρατήγου και κατά την περίοδο της Μικρασιατικής εκστρατείας επανήλθε στην ενεργό δράση και διορίστηκε Γενικός Διοικητής Θράκης.
O Γεώργιος Κατεχάκης έφθασε στον βαθμό του Στρατηγού σε ηλικία 39 (τριάντα εννέα) ετών, ο νεότερος στρατηγός από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους.
Αποστρατεύτηκε το 1920 παραμένοντας σε αποστρατεία μέχρι το 1922, όταν επανήλθε ως Γενικός Διοικητής Θράκης. Αποστρατεύτηκε εκ νέου το 1923 με τον βαθμό του υποστράτηγου και εκλέχτηκε βουλευτής Ηρακλείου γινόμενος το 1924 Υπουργός των Στρατιωτικών στην Κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη 1924.
Εκλέχτηκε δύο φορές Γερουσιαστής Ηρακλείου, διορίστηκε Διοικητής Κρήτης από την Κυβέρνηση Αλέξανδρου Ζαΐμη το 1928 καθώς και από τον Ιούνιο 1929 στην Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου Ιουνίου 1929 και για δύο εβδομάδες περίπου το Δεκέμβριο του 1929 στην Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου Δεκεμβρίου 1929, η οποία τελικά τον διόρισε Υπουργό Στρατιωτικών. Το υπουργείο Στρατιωτικών ανέλαβε για τρίτη φορά στην Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1933. Κατά το Μεσοπόλεμο, ο Κατεχάκης δημιούργησε μαζί με τον Γεώργιο Φεσσόπουλο τις μυστικές υπηρεσίες του ελληνικού κράτους. Δώρισε το σύνολο της περιουσίας του για την ανέγερση διδασκαλείου της Πόμπιας, στο οποίο υπάρχει ο ανδριάντας του, και το 1932 ανεγέρθηκε η ανατολική πτέρυγα. Έχει αφήσει σημαντικό συγγραφικό έργο σχετικό με στρατιωτικά θέματα.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα εφημερίδων της εποχής εκείνης υπήρξε ευεργέτης στο δήμο και στο νομό Ρεθύμνου, και δωρητής σε διάφορους ιερούς ναούς όπως: του καθεδρικού ναού της Μεγάλης Παναγίας Νεαπόλεως και υπήρξε πρόεδρος των ιδρυμάτων Ανδρέου και Μαρίας Καλοκαιρινού :
«...Εκτελεστήν της διαθήκης μου αφήνω όπως συνδράμη την Σύζυγόν μου, τον Στρατηγόν Γεώργιον Κατεχάκην μετά του Νομάρχου και Δημάρχου Ηρακλείου, όστις να φροντίση να συσταθή νομίμως νομικόν πρόσωπον "Φιλανθρωπικά Ιδρύματα Ανδρέου και Μαρίας Καλοκαιρινού"». Αναφέρει στην διαθήκη του ο επιφανής Ανδρέας Λυσιμ. Καλοκαιρινός, που πέθανε ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1930.
Σαν Γενικός Διοικητής Κρήτης ανήγειρε τον κρατικό συνοικισμό Ηρακλείου “Ο Χρυσόστομος”, σύμφωνα με το ψήφισμα του Διοικητικού Συλλόγου Αστών Προσφύγων.
Πέθανε στις 22 Απριλίου 1939. Το όνομα του οποίου φέρει μία από τους σημαντικότερες λεωφόρους, η γνωστή ως περιφερειακή, Λεωφόρος "Γεωργίου Κατεχάκη", της Αθήνας.
ΠΗΓΕΣ :
Γεώργιος Α. Σήφακας, επιμ. (1933). Κρητικαί Μελέται : Ιστορία-Αρχαιολογία-Λαογραφία, Έτος Α΄,
Δημ. Σάββας. Ο στρατηγός Γιώργος Κατεχάκης, Εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ
Wikipedia.org
Εφημερίδα Ελευθεροτυπία
Ίδρυμα Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα
cretalive.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου