Η τουρκική στρατιωτική διάταξη στον Έβρο, το σχέδιο "Βαριά" και η αναβαθμισμένη Ελληνική αντίδραση

Γράφει ο 

Χρήστος Κουτσογιαννόπουλος
Ταξίαρχος(εα)

ΜΑ .Διεθνείς Σχέσεις 
PhD. Επιχειρησιακή Οργάνωση 


Στις 28 Νοεμβρίου ολοκληρώθηκε η Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «Νυκτερινή Αστραπή – 2013» που διεξήχθη στην Αλεξανδρούπολη η οποία πέρα από τη μοναδικότητα της απετέλεσε και την έναρξη ενός νέου οργανωτικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού για τις Μονάδες Στρατού στον Έβρο.

Η πρώτη νέα οργανωτική δομή ανακοινώθηκε κατά τη διεξαγωγή της άσκησης ότι το Πυροβολικό Μάχης του Ελληνικού Στρατού υιοθετεί πλέον ως βασική οργανωτική δομή τον Ουλαμό των τεσσάρων σωλήνων. Κατόπιν αυτού η τυπική Πυροβολαρχία θα διαθέτει πλέον δύο ουλαμούς με οκτώ σωλήνες συνολικά και η Μοίρα τρεις πυροβολαρχίες με συνολικά έξι ουλαμούς και 24 σωλήνες. Η συγκεκριμένη οργανωτική αναδιαμόρφωση που αφορά την πλειοψηφία των μοιρών του Πυροβολικού Μάχης έχει ως αποτέλεσμα την αριθμητική αύξηση των Κέντρων Διεύθυνσης Πυρός (ΚΔΠ) αφού η κάθε Πυροβολαρχία πλέον θα διαθέτει δύο και η Μοίρα επτά ΚΔΠ. Τα σημαντικά επιχειρησιακά αποτελέσματα φάνηκαν στην άσκηση όπου παρατηρηθήκαν η κατανομή και η πυκνότητα των εκπεμπόμενων πυρών υποστήριξης επ’ ωφελεία των συγκροτημάτων ελιγμού.


Η δεύτερη αφορά τροποποιήσεις στην διοικητική υπαγωγή σύμφωνα με την οποία η 23η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία αποτελεί πλέον οργανικό σχηματισμό της εδρεύουσας επίσης στην Αλεξανδρούπολη 12ης Μ/Κ ΜΠ και η εδρεύουσα στην Κομοτηνή 21η Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία υπάγεται στην εδρεύουσα στο Διδυμότειχο 16η Μ/Κ ΜΠ. Οι αλλαγές αυτές αποτελούν την επισημοποίηση μίας υφιστάμενης για πολλά χρόνια κατάστασης και επιτρέπει την από τον καιρό της ειρήνης πλήρη και ανεμπόδιστη από διοικητικές υπαγωγές επιχειρησιακή και λειτουργική ενσωμάτωση των εφεδρειών στους σχηματισμούς στους οποίους εντάσσονται στον πόλεμο με προφανή ευεργετικά αποτελέσματα.

Οι ανωτέρω αλλαγές, ο ιδιαίτερος σχεδιασμός της άσκησης «Νυκτερινή Αστραπή 2013», η παρουσία για πρώτη φορά Υπουργού Εθνικής Άμυνας σε άσκηση υπέρβασης- αντεπίθεσης συγκροτήματος ίλης μέσων αρμάτων μάχης με την συμμετοχή για πρώτη φορά τόσων οπλικών συστημάτων σίγουρα έστειλε για πρώτη φορά στους απέναντι από την Αλεξανδρούπολη το μήνυμα για το σχέδιο «Βαριά» που επιβουλεύεται την εδαφική ακεραιότητα του Έβρου. 

Τί είναι όμως το σχέδιο «Βαριά» το οποίo έτυχε πολύ μεγάλης δημοσιότητας και στη χώρα μας από έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, και απασχόλησε έντονα τόσο την κοινή γνώμη όσο και τους αρμόδιους κρατικούς φορείς; 

Σύμφωνα με τα αναγραφόμενα στην εφημερίδα Taraf το 2010 το σχέδιο συντάχτηκε από τη διοίκηση της 1ης Τουρκικής Στρατιάς από τα τέλη του 2002 μέχρι τον Μάρτιο του 2003 με διαταγή του τότε διοικητή της 1ης Τουρκικής Στρατιάς στρατηγού Τσετίν Ντογκάν.Mέρος του σχεδίου αφορούσε την κατάληψη του Βορείου Έβρου και δοκιμάστηκε σε Τακτική Άσκηση Άνευ Στρατευμάτων που έλαβε χώρα το 2003.


Η όλη ενέργεια σχεδιαζόταν να αναληφθεί σε περίοδο πολιτικής αστάθειας και αμφισβήτησης της νόμιμα εκλεγμένης κυβέρνησης, γεγονός που ανατρέπει την πάγια θέση της ελληνικής πολιτικοστρατιωτικής ηγεσίας ότι μία χώρα που στο εσωτερικό τnς σοβεί εσωτερική πολιτική αστάθεια δεν αναλαμβάνει ποτέ επιθετικές επιχειρήσεις κατά γειτονικής χώρας. Η περιοχή εφαρμογής του σχεδίου και επίτευξης εδαφικών τετελεσμένων είναι πολύ προσεκτικά επιλεγμένη και αναφέρεται στον Βόρειο Έβρο και ειδικότερα στην περιοχή μεταξύ Ερυθροπόταμου και Ποτιστικού ρέματος όπου ο επιτιθέμενος από τα ανατολικά πρέπει να διασχίσει μόλις 20 χλμ. για να φτάσει στα βουλγαρικά σύνορα και να αποκόψει τον Βόρειο από τον Νότιο Έβρο.

Οι τουρκικές δυνάμεις που υλοποιούν το σχέδιο είναι η 1η Τουρκική Στρατιά με έδρα το Σελιμιγιέ στην Κωνσταντινούπολη στην οποία ανήκουν τρία Σώματα Στρατού.

Το 5ο Σώμα Στρατού εδρεύει στο Corlu και είναι προσανατολισμένο έναντι της Βόρειας περιοχής του Έβρου .Διαθέτει τέσσερις ταξιαρχίες, εκ των οποίων οι τρεις μηχανοκίνητες και μια τεθωρακισμένη Ταξιαρχία ένα Σύνταγμα Πυροβολικού και ένα Σύνταγμα Μηχανικού που ιδρύθηκε το 2006.


Το 2ο Σώμα Στρατού εδρεύει στη Gelibolu και είναι προσανατολισμένο έναντι της νότιας περιοχής του Έβρου .Διαθέτει τέσσερις ταξιαρχίες, εκ των οποίων οι τρεις μηχανοκίνητες και μια Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία ένα Σύνταγμα Πυροβολικού και ένα Σύνταγμα Μηχανικού που ιδρύθηκε και αυτο το 2006.

Το 3ο Σώμα Στρατού, με έδρα το Σισλί της Κωνσταντινούπολης, αποτελεί την εφεδρεία της Στρατιάς και διαθέτει μια μηχανοκίνητη Μεραρχία και μια τεθωρακισμένη Μεραρχία Ειδικά η μηχανοκίνητη Μεραρχία αποτελεί μια ειδικά εκπαιδευμένη δύναμη καταστολής εξεγέρσεων για το εσωτερικό και δύναμη κατοχής για το εξωτερικό. Την κρούση σύμφωνα με το σχέδιο «Βαριά» την αναλαμβάνει το 5ο Σώμα Στρατού, που είναι προσανατολισμένο στο βόρειο τμήμα του νομού Έβρου. 

Επί πλέον από την παρακολούθηση των τουρκικών εξοπλιστικών προγραμμάτων διαπιστώνεται η ύπαρξη αυξημένου αριθμού μέσων ζεύξης ποταμών, γεφυροφόρων αρμάτων, τα οποία γεφυρώνουν ρέματα, χείμαρρους, κανάλια και αντιαρματικές τάφρους.
Ενδεικτικά αναφέρονται τα 52 οχήματα τύπου Μ3 που συγκροτούν τέσσερις συλλογές των 12 οχημάτων με ικανότητα γεφύρωσης 150 μέτρων καθώς και μία εκπαιδευτική συλλογή των τεσσάρων οχημάτων. Κάθε συλλογή μήκους 150 μέτρων μπορεί να αναπτυχθεί σε χρόνο 6 έως 12 λεπτών.

Το αρματικό υλικό των Μονάδων της 1ης Τουρκικής Στρατιάς συνεχώς ανανεώνεται με την προσθήκη αρμάτων μάχης Leopard 2Α4,αναβαθμισμένων Μ60Τ Sabra εκσυγχρονισμένων Leopard 1 Volkan, αρμάτων μηχανικής διάσπασης ναρκοπεδίων keiler με συστήματα τύπου ανέμης, σε σκάφη αρμάτων leopard 2 Α4 και αυξημένου αριθμού γεφυροφόρων αρμάτων Leguan τα οποία γεφυρώνουν ανοίγματα μέχρι και 24 μέτρα.

Στο πυροβολικό μάχης συνεχίζεται η σταδιακή ένταξη των αυτοκινούμενων πυροβόλων Firtina 155χιλ βεληνεκούς 40 χλμ με ειδικό βλήμα με ό,τι αυτό συνεπάγεται .Από το σύνολο των 122 συστημάτων που έχουν παραχθεί από την τουρκική βιομηχανία όλα έχουν διατεθεί στη 1η Τουρκική Στρατιά. Στον σχεδιασμό προβλέπεται και η προώθηση της 58ης Ταξιαρχίας Πυροβολικού εξοπλισμένη με 36 εκτοξευτές και 150 πυραύλους Yildirim (βεληνεκούς 250 χλμ.) που εδρεύει στο Πολατλί. 


Λαμβάνοντας υπ όψιν όλα τα ανωτέρω δεν πρέπει να παρασυρθούμε από το γεγονός ότι το σχέδιο «Βαριά» αποκαλύφθηκε και να καταλήξουμε σε αφελή συμπεράσματα ότι η απειλή δεν υπάρχει. Οι τουρκικές επιθετικές επιχειρήσεις χαρακτηρίζονται από μακρόχρονο και μακρόπνοο σχεδιασμό .Το παράδειγμα κατάληψης της Βόρειας Κύπρου είναι χαρακτηριστικό. Ο σχεδιασμός της επιχείρησης έγινε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1960 αλλά η τότε πολιτικοστρατιωτικη ηγεσία έγκαιρα το αντιλήφθηκε και έλαβε τα προσήκοντα μέτρα με την αποστολή μιας ελληνικής μεραρχίας στη Κύπρο. Κάποιοι στην συνέχεια, με την πάροδο των ετών θεώρησαν ότι τα τουρκικά σχέδια έπαψαν να υπάρχουν επειδή απλώς πέρασε μια και πλέον δεκαετία. Δυστυχώς διαψεύστηκαν οδυνηρά και το τίμημα το πληρώνει μέχρι σήμερα η Κύπρος αλλά και ο Ελληνισμός γενικότερα. Η ελληνική αντίδραση στις εχθρικές επιβουλές πρέπει να συνεχιστεί και η πολιτικοστρατιωτική ηγεσία πρέπει να καταλάβει ότι το θέατρο αντιπαραθέσεων αυτό, είναι εξ' ίσου σημαντικό, αν όχι και σημαντικότερο του Αιγαίου. 

Πηγή