Πρώτα το κράτος τους και ύστερα τον πολιτισμό τους, αυτά έχουν να δημιουργήσουν ομαδικ«ά οι Έλληνες», γράφει στο έργο του «Όσοι ζωντανοί» ο Ίων Δραγούμης.Κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου, στη σύντομη αυτή ομιλία μου, να μιλήσω για τον Ίωνα Δραγούμη σε χρόνο ενεστώτα. Κι αυτό, γιατί ο μεγάλος αυτός Έλληνας είναι παρών ως ιδέα, ως μνήμη, ως αξία, ως επιταγή ζωής, ως φως! Οι σφαίρες που, πριν από 89 χρόνια, σ’ αυτό εδώ το σημείο, έκοψαν το νήμα της ζωής του Δραγούμη, συνάμα νοηματοδότησαν τις έννοιες του χρέους, της τιμής και της αξιοπρέπειας που πρέπει να κυριαρχούν στην ανθρώπινη συμπεριφορά μέσα στο κοινωνικό και εθνικό σύνολο.
Ο Ίων Δραγούμης καλλιεργεί έμπρακτα τις αξίες αυτές εφαρμόζοντάς τες συνειδητά στην βιοτή του, στην κοινωνική και εθνική δράση του. Οι κοινωνικές ανησυχίες του βρίσκουν κοινό ορίζοντα με τους εθνικούς οραματισμούς του. Η αγωνία του για την καταστροφή των κοινοτήτων, αυτού «του τύπου της ελληνικής υπάρξεως» όπως τις χαρακτηρίζει, δεν υστερεί από αυτήν για την εθνική ολοκλήρωση του Ελληνισμού, μέσα από «το κράτος της Μεγάλης Ιδέας», από αυτό το «πανελλαδικό εργαστήρι, που θα εξακολουθούσε τον αγώνα του έθνους».
Αυτό το κράτος, λοιπόν, ο Έλληνας διανοητής θεωρεί ως το απαραίτητο κουκούλι για τη δημιουργία του ελληνικού πολιτισμού. «Ο πολιτισμός! Να, έργο άξιο για τα έθνη, έργο ανθρωπιστικό, έργο αληθινά ανθρώπινο. Να, η δικαιολογία των εθνών!», αναφωνεί θριαμβευτικά στο έργο του Ελληνικός πολιτισμός. Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται η ουσιώδης διαφορά του Δραγούμη με διανοητές της σημερινής εποχής, που προσδιορίζουν ως γεννήτορα πολιτισμού το άτομο, ξεκομμένο από την οργανική σύνδεσή του με την εθνική του κοινότητα.
Ο Ίων Δραγούμης λέγει ότι «για τα έθνη θύμηση είναι η παράδοση, που, όταν καταντά ολότελα συνειδητή, λέγεται ιστορία». Όμως, η αυθόρμητη και ενστικτώδης παρόρμηση του ανθρώπου για την υπεράσπιση αυτής της παράδοσης, των πατρίων δηλαδή, είναι ο πατριωτισμός. Όταν ο πατριωτισμός αυτός γίνει «ολότελα συνείδηση», τότε λέγεται πια εθνικισμός. Γι’ αυτό και ο Ίων Δραγούμης θεωρείται (και είναι) ο πατέρας του ελληνικού εθνικισμού.
Ως εκφραστής, λοιπόν, της συνειδητοποιημένης έκφρασης του πατριωτισμού, της ενστικτώδους δηλαδή (όπως αναφέραμε) παρόρμησης του ανθρώπου για την υπεράσπιση των πατρίων, είναι λογικό οι ιδέες και απόψεις του Δραγούμη να βρίσκουν γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξή τους σε όλους τους Έλληνες. Γι’ αυτό και ορισμένοι στις μέρες μας προσπαθούν να τις καλουπώσουν σε διεθνιστικές αντιλήψεις και λογικές, που είναι όμως τελείως ξένες με το πνεύμα τους. Ο λόγος είναι ότι ξεκινούν από μία εντελώς διαφορετική δημιουργική αφετηρία.
Δεν αρκεί ο κοινός πόνος για την παρούσα κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε ως έθνος. Ούτε η κοινή αγωνία για το μέλλον μας. Ο Ίων Δραγούμης δεν σιχαίνεται «την ασχήμια και την κατάντια» του μίζερου ελλαδικού κρατιδίου λιγότερο απ’ όσο τη σιχαίνεται σήμερα λ.χ. ο Χρήστος Γιανναράς. Η διαφορά τους όμως είναι ότι ο μεν Δραγούμης πιστεύει στην αξία και στην αναγκαιότητα του έθνους – κράτους, που πρέπει όμως να δομηθεί πάνω στο «ένα και μοναδικό καλούπι κράτους που έχει στο νου του ο Έλληνας» (το κράτος της Μεγάλης Ιδέας), ενώ ο Γιανναράς (και άλλοι σύγχρονοι διανοητές) μισούν το κράτος, το θεωρούν τελειωμένο και πιστεύουν ότι η παραγωγή πολιτισμού από τους Έλληνες μπορεί να επιτευχθεί με την ανάδειξη μονάδων (με την τελειοποίηση και θεοποίηση του ατόμου) σε ένα οποιοδήποτε κοινωνικο-πολιτικό περιβάλλον.
Η αναγκαιότητα, λοιπόν, να αναδείξουμε τις ιδέες του Ίωνα Δραγούμη στην πραγματική τους εννοιολογική διάσταση, αλλά και εντάσσοντάς τες στις πολιτικές επιλογές και επιδιώξεις μας, προβάλλει σήμερα, φίλες και φίλοι, περισσότερο από ποτέ άλλοτε επιτακτική. Ας μην ξεχνούμε ότι, αν κάπου ανήκει ιδιαίτερα ο Ίων Δραγούμης, αυτό δεν είναι άλλο από τη Μακεδονία μας, αφού ο αγώνας της γι’ αυτήν ήταν μακροχρόνιος, σκληρός και αποτελεσματικός. Σήμερα που οι εκπρόσωποι του κομματικού κατεστημένου δείχνουν να βιάζονται να κλείσουν όπως – όπως «την εκκρεμότητα» της ονομασίας, σήμερα που μερικοί δείχνουν κουρασμένοι και αναφωνούν ανερυθρίαστα πως «το Σκοπιανό το έχουμε χάσει», σήμερα ο Ίων Δραγούμης στέκει δίπλα μας, αγέρωχος, ανυπότακτος, άτεγκτος, φωτοδότης και συναγωνιστής μας στον κοινό αγώνα.
«Αν τρέξουμε να σώσουμε τη Μακεδονία, η Μακεδονία θα μας σώσει». Πόσο τραγικά επίκαιρο ακούγεται αυτό στις μέρες μας! Η αποκάθαρσή μας ως έθνος από τις απανωτές ντροπές των τελευταίων δεκαετιών έχει πλέον όνομα. Και ο στυλοβάτης μας δεν είναι άλλος από τον ελληνικό ιδεαλισμό του Ίωνα Δραγούμη, αυτού του «εθνικοαπελευθερωτικού εθνικισμού»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου