.jpg)
Ο πάπυρος αυτός (περίπου 1 μ) αποδίδεται στον Τιμόθεο, σύγχρονο του τραγικού ποιητή Ευριπίδη και αναφέρεται στη ναυμαχία της Σαλαμίνος, δίδοντας μία άλλη διάσταση στη μεγάλη και ιστορική αυτή ναυμαχία!
Ποιος ήταν ο Τιμόθεος και τι περιέχει ο πάπυρός του;
Ο Τιμόθεος από τη Μίλητο (Μιλήσιος), ήταν ποιητής του 5ου/4ου αι. π.Χ. Γεννήθηκε γύρω στο 450, πέθανε - σε μεγάλη ηλικία - γύρω στο 360. Είχε φιλία με τον Ευριπίδη, έζησε για ένα διάστημα στην Αθήνα, ίσως και στη Μακεδονία. Κατά την παράδοση έγραψε διθυράμβους και νόμους και συνέχισε με μουσικούς νεοτερισμούς την ποίηση του δασκάλου του Φρύνη του Μυτιληναίου: ο Τιμόθεος αύξησε τον αριθμό των χορδών της λύρας σε 11, έφερε σημαντικά μεγαλύτερη ποικιλία μέτρων και τόνων και εισήγαγε μονωδικά τραγούδια στο διθυραμβικό χορικό τραγούδι• γενικά φαίνεται πως ο Τιμόθεος επιδίωξε μια προσέγγιση και αλληλεπίδραση διθυράμβου και νόμου. Ανεκδοτολογικές πληροφορίες και συχνά σκώμματα της κωμωδίας μαρτυρούν την επαναστατική επίδραση που άσκησε η καινούργια αυτή μουσική, που μπόρεσε όμως, με έναν συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό, να επιβληθεί προς το τέλος του αιώνα και την αρχή του επόμενου, μολονότι εξακολουθούσε να γίνεται αισθητή η αντιπάθεια και η αντίδραση (Πλάτωνας, Αριστόξενος Tαραντίνος).
Tα λιγοστά αποσπάσματα που έχουμε, μας δίνουν λίγες πληροφορίες για τους διθυράμβους του Τιμοθέου (Κύκλωψ, Νιόβη, Σκύλλα)- αντίθετα, από τους νόμους του έχουμε πάντως ένα κομμάτι 253 στίχων, που μας σώθηκε σε έναν πάπυρο, που ήρθε στο φως το 1902 (αρ. 1206 Pack)• ο πάπυρος ανήκει στον ύστερο 4ο αι. π.Χ., δεν αποκλείεται να γράφτηκε όσο ακόμη ζούσε ο συγγραφέας. Σε πολύ πλατιές στήλες, δίχως χωρισμό στίχων, ο πάπυρος περιέχει τμήματα ενός μεγάλου νόμου με τον τίτλο Πέρσαν το σωσμένο κύριο μέρος της διήγησης (ο λεγόμενος ομφαλός, 1-214), περιγράφει τη ναυμαχία της Σαλαμίνας σε μια σειρά ερεθιστικών επιμέρους σκηνών (ναυαγοί, δραπέτες, ο βασιλιάς των Περσών να θρηνεί, οι Έλληνες να τραγουδούν το τραγούδι της νίκης)• στη λεγόμενη «σφραγίδα» (215-248) ο ποιητής υποστηρίζει την καινούργια του τεχνική της σύνθεσης και την καινούργια μουσική του εναντίον των κατηγοριών που ακούστηκαν κυρίως από την πλευρά της Σπάρτης• ο επίλογος (249-253) περιέχει ευχές και ευλογίες για την ιδιαίτερη πατρίδα του τη Μίλητο. Από τον πρόλογο έχουμε ένα απόσπασμα σε εξάμετρο (6a στην έκδοση Diehl)• στο κύριο μέρος ο Τιμόθεος χρησιμοποίησε πλήθος άλλες ρυθμικές μορφές σε ζωηρή εναλλαγή (ιάμβους, τροχαίους, ανάπαιστους, δοχμείους)• σε πολύ μεγάλο βαθμό ο Τιμόθεος πέτυχε να δώσει την κίνηση, την ταραχή και την ανησυχία, να παραστήσει ρεαλιστικά τα πράγματα με τη βοήθεια και των γλωσσικών και εκφραστικών του μέσων, ιδίως με τα νεόκοπα και τολμηρά συντιθέμενα περιγραφικά του επίθετα, όπως π.χ. όταν χαρακτηρίζει τους βαρβάρους και την παράξενη και αλλόκοτη συμπεριφορά τους• τα επίθετα αυτά αντιμετωπίστηκαν με έντονη σκωπτική διάθεση από την κωμωδία• και όμως σιγά-σιγά το ποίημα έγινε πολύ δημοφιλές (πανηγυρική παράσταση το 207 ύστερα από τη νίκη της Μαντινείας• αιγυπτιακοί πάπυροι).
Από το σύνολο του έργου του Τιμόθεος ο Στέφανος ο Βυζάντιος αναφέρει 18 βιβλία νόμων (η Σούδα 19 βιβλία), και επιπλέον προοίμια, διθυράμβους κ.ά.
Τώρα, αν ένας τραγικός ποιητής Τιμόθεος που αναφέρεται σε επιγραφή (τίτλοι: Αλκμέων, Αλφεσίβοια) είναι το ίδιο πρόσωπο με αυτόν τον λυρικό ποιητή Τιμόθεο, είναι ένα πρόβλημα που μένει ανοιχτό.
Λίγα λόγια για τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας
Η Ναυμαχία της Σαλαμίνος ήταν μια από τις πιο αποφασιστικές συγκρούσεις των Περσικών πολέμων, που έγινε στο στενό της Σαλαμίνας και της Αττικής, στις 22 Σεπτέμβρη του 480 π.Χ..
Ο Ξέρξης, στη δεύτερη εκστρατεία του εναντίον της Ελλάδας είχε συγκεντρώσει τεράστιες δυνάμεις. Μετά τη νίκη του στις Θερμοπύλες κατέστρεψε την Αθήνα, αφού έβαλε φωτιά ακόμα και στην Ακρόπολη. Ο στόλος του πέρασε την Εύβοια και το Σούνιο και κατέληξε στο Φάληρο.
Τότε, οι ναύαρχοι του ελληνικού στόλου στη Σαλαμίνα έκαναν πολεμικό συμβούλιο. Αρχηγός του στόλου ήταν ο Σπαρτιάτης Ευρυβιάδης, που υποστήριξε ότι έπρεπε να φύγουν από τη Σαλαμίνα, γιατί κινδύνευαν. Ο Αθηναίος Θεμιστοκλής διαφώνησε και, όπως λέει ο Πλούταρχος, όταν ο Ευρυβιάδης πήγε να τον κτυπήσει, του είπε το περίφημο "πάταξον μεν, άκουσον δε" (χτύπησέ με, αλλά άκουσέ με). Στο μεταξύ, τη νύχτα, ο Ξέρξης κύκλωσε τον ελληνικό στόλο, γιατί νόμισε ότι αυτό τον συνέφερε. Την κύκλωση ανήγγειλε στους Αθηναίους ο Αριστείδης, που γύρισε από την εξορία του για να πολεμήσει. Έτσι, οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να φύγουν. Ο Ξέρξης έστησε το θρόνο του στους πρόποδες του Αιγάλεω, για να επιβλέπει τη ναυμαχία.
Ο ελληνικός στόλος αποτελούνταν από 350 πλοία (180 αθηναϊκά) και ο περσικός από 1200. Πρώτα όρμησαν οι Αθηναίοι με τον παιάνα: "Ω παίδες Ελλήνων ίτε, ελευθερούτε πατρίδα, ελευθερούτε δε παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη θήκας τε προγόνων. νυν υπέρ πάντων αγών".
Οι Αθηναίοι πρώτα χτύπησαν τα φοινικικά πλοία. Οι Πέρσες αγωνίστηκαν με γενναιότητα, αλλά ο χώρος ήταν στενός και τα πλοία τους μεγάλα και δυσκίνητα κι έτσι δεν μπορούσαν να κάνουν τους ελιγμούς που έπρεπε. Αντίθετα, τα ελληνικά πλοία ήταν μικρά κι ευκίνητα και οι Έλληνες αγωνίζονταν με μεγάλη τέχνη και ηρωισμό.
Πρώτοι οι Αθηναίοι νίκησαν τους Φοίνικες απέναντί τους κι αυτοί παράσυραν σε φυγή ολόκληρο τον περσικό στόλο. Οι Πέρσες έφυγαν πανικόβλητοι κι εγκατέλειψαν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις, που είχαν αφήσει στο νησί Ψυτάλλεια.
Οι απώλειες της ναυμαχίας ήταν περίπου 200 περσικά πλοία και 40 ελληνικά. Η περίλαμπρη νίκη στη Σαλαμίνα, που οφειλόταν κυρίως στο στρατιωτικό δαιμόνιο του Θεμιστοκλή, έκρινε αποφασιστικά τον αγώνα. Ήταν η αρχή του τέλους της εκστρατείας των Περσών, γιατί ο Ξέρξης έχασε το ηθικό του κι έφυγε από την Ελλάδα, αφήνοντας ως αντικαταστάτη το στρατηγό Μαρδόνιο.
Άγγελος Σακκκέτος http://www.sakketosaggelos.gr/Article/1294/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου