Η Συνέλευση της Βοστίτσας ή σύσκεψη της Βοστίτσας, κατά τους ιστορικούς, ή Μυστική συνέλευση της Βοστίτσας, κατά τους Αιγιώτες, ήταν η συνάντηση που έγινε από τους Φιλικούς της Βόρειας Πελοποννήσου, στη Βοστίτσα, όπως λεγόταν τότε το Αίγιο, από τις 26 έως τις 30 Ιανουαρίου του 1821, με σκοπό την οργάνωση και τον προσδιορισμό του χρόνου εκδήλωσης της επερχόμενης ελληνικής επανάστασης στην Πελοπόννησο.
Όταν δε ο Βοεβόδας της Βοστίτσας ζήτησε να πληροφορηθεί για την συγκέντρωση τον καθησύχασαν λέγοντάς του ότι η συγκέντρωση αφορούσε κτηματικές διαφορές μεταξύ δύο μοναστηριών.
Η Συνέλευση έγινε στο Αίγιο επειδή εκεί υπήρχαν σχετικά λίγοι Τούρκοι. Οι συγκεντρωθέντες, για να μην κινήσουν τις υποψίες των Τούρκων, διέδιδαν ότι η συγκέντρωση αφορά δήθεν την επίλυση κτηματικών διαφορών μεταξύ μοναστηριών. Η συνέλευση γινόταν κάθε μέρα σε διαφορετικό σπίτι. Αναφέρονται μεταξύ άλλων τα σπίτια των προεστών Ανδρέα Λόντου, Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου και Άγγελου Μελετόπουλου.
Οι συζητήσεις άρχισαν μετά την άφιξη του Παπαφλέσσα ως εκπροσώπου του Υψηλάντη. Στην Συνέλευση πήραν μέρος πολλοί κληρικοί από όλη την Πελοπόννησο και πρόκριτοι μόνο από τρείς επαρχίες, της Αχαΐας, Πατρών, Βοστίτσας και Καλαβρύτων, δεν πήραν μέρος μόνο από την τέταρτη επαρχία αυτή της Γαστούνης.
Μερικοί από τους συμμετέχοντες :
Παλαιών Πατρών Γερμανός , πρόεδρος της συνέλευσης
Παπαφλέσσας, εισηγητής της Φιλικής εταιρείας
Επίσκοπος Χριστιανουπόλεως Γερμανός Ζαφειρόπουλος
Πρωτοσύγκελος Χριστιανουπόλεως Αμβρόσιος Φραντζής
Νικόλαος Λόντος
Ανδρέας Λόντος
Ασημάκης Ζαΐμης.
Ανδρέας Ζαΐμης
Ανδρέας Χριστόδουλος ή Χριστοδούλου
Σωτήρης Χαραλάμπης
Επίσκοπος Κερνίκης Προκόπιος
Ηγούμενος του Μεγάλου Σπηλαίου Ρεγκλής ή Μπόχαλης
Ιερομόναχος Ιερόθεος
Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος
Λέων Μεσσηνέζης
Ιωάννης Παπαδόπουλος
Ασημάκης Φωτήλας
Σωτήριος Θεοχαρόπουλος
Επίσκοπος Μονεμβασίας Χρύσανθος
Βασικό θέμα της συνέλευση ήταν ο καθορισμός του χρόνου της έναρξης της επανάστασης. Αρχικά προσδιορίστηκε, αν οι συνθήκες το επέτρεπαν κι έπαιρναν ευνοϊκή απάντηση από την Ρωσία, η 25η Μαρτίου, αλλιώς η 23 Απριλίου ή η 21 Μαΐου. Επίσης σε περίπτωση που οι Οθωμανοί τους καλούσαν στην Τριπολιτσά θα κήρυσσαν την επανάσταση πρώτοι.
Κατά την συνεδρίαση υπήρξαν πολλές διαφωνίες για την έναρξη της εξέγερσης. Μεταξύ αυτών που ζητούσαν αναβολή ήταν και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Βασικά υποστηρίχτηκαν δύο γνώμες:
Η μία γνώμη, της οποίας κύριος υποστηρικτής ήταν ο Παπαφλέσσας, ήταν η επιβολή άμεσης δράσης, που αν δεν εκδηλωνόταν έγκαιρα η Επανάσταση ήταν ενδεχόμενο να ματαιωθεί από μέτρα που θα λάμβαναν οι Τούρκοι με δεδομένο ότι ήδη οι κινήσεις της Φιλικής Εταιρίας ήταν γνωστές στην Υψηλή Πύλη.
Η άλλη γνώμη που υποστηρίχθηκε με έντονη αναβλητικότητα στηρίζονταν στα ερωτήματα: πώς θα ξεκινούσε αυτή, (υπό ποιές συνθήκες); υπήρχαν ικανές ή είχαν ολοκληρωθεί οι προετοιμασίες; η έγερση θα ήταν καθολική; ποιός θα την διεύθυνε; Θα έφθανε βοήθεια από το εξωτερικό; πόση και ποιά εγγύηση υπήρχε;
Και υπέρ των δύο παραπάνω γνωμών συνηγορούσαν σοβαρά επιχειρήματα για τα οποία και τελικά η σύσκεψη κατέληξε σε αδιέξοδο και δεν λήφθηκε επ΄ αυτού καμία απόφαση.
Αντ΄ αυτού του πολύ σοβαρού θέματος αποφασίστηκε να σταλεί ο ιερομόναχος Ιερόθεος στην Πελοπόννησο να μαζέψει χρήματα για τον αγώνα ενώ πολλοί από τους παρευρισκόμενους πρόσφεραν πρώτοι χρήματα. Ο επίσκοπος Γερμανός Χριστιανουπόλεως 2.000 γρόσια, ο Α. Φρατζής 2.000, ο Σ. Χαραλάμπης 2.500, ο επίσκοπος Προκόπιος 1.500, και ο Α. Ζαΐμης 3.000. Μάλιστα διαβάστηκε και επιστολή του Μαυρομιχάλη που προέτρεπε στην γρήγορη έναρξη της επανάστασης.
Μιά άλλη επιμέρους απόφαση της συνέλευσης ήταν να ειδοποιήσουν όλους τους προκρίτους της Πελοποννήσου για τις σκέψεις και τις επιμέρους αποφάσεις της συνέλευσης. Ορίστηκαν δε ο Επίσκοπος Χριστιανουπόλεως να ειδοποιήσει κατά την επιστροφή του τους προεστούς των επαρχιών Μυστρά, Καλαμάτας, Αρκαδίας, Καρύταινης και Φαναρίου, ο Επίσκοπος Μονεμβασίας τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Στάλθηκαν επίσης επιστολές στον πρώην επίσκοπο Άρτης Ιγνάτιο και στην Ρωσία.
Από πρωτογενείς πηγές όπως την Ιστορία του Αμβρ. Φραντζή (Α', σ. 11), μαρτυρία του Παπαφλέσσα, την ομιλία του Αλ. Δεσποτόπουλου το 1861, ομιλία του Θεόφιλου Βλαχοπαπαδόπουλου (ή Παπαβλαχόπουλου), διακόνου του Π.Π. Γερμανού που παρευρέθη στην Συνέλευση κ.ά. προκύπτει ότι τηρήθηκαν πρακτικά, μη σωζόμενα σήμερα.
Η Σύσκεψη της Βοστίτσας απετέλεσε σημαντική καμπή στην όλη υπόθεση της Επανάστασης τουλάχιστον για την περιοχή της Πελοποννήσου. Μπορεί ίσως ν΄ απέτυχε του βασικού σκοπού της, πλην όμως ένα ήταν βέβαιο, ότι όλοι όσοι συμμετείχαν σ΄ αυτή απέκτησαν για πρώτη φορά πλήρη συνείδηση της τεράστιας προσπάθειας που αναλάμβαναν, καθώς και την ευθύνη και τους κινδύνους που θα διέτρεχαν πλέον μεταξύ ζωής και θανάτου.
Σε λιγότερο από δύο μήνες και λίγο μετά την σύλληψη αρχιερέων και προκρίτων του Μοριά από τον Καϊμακάμη της Τριπολιτσάς ξέσπασε η επανάσταση στα Καλάβρυτα και ο ξεσηκωμός της Πάτρας (1821).
Η Σύσκεψη της Βοστίτσας συνέπεσε σχεδόν χρονικά με το Συνέδριο του Λάυμπαχ των κρατών μελών της Ιεράς Συμμαχίας.
Πηγή
Όταν δε ο Βοεβόδας της Βοστίτσας ζήτησε να πληροφορηθεί για την συγκέντρωση τον καθησύχασαν λέγοντάς του ότι η συγκέντρωση αφορούσε κτηματικές διαφορές μεταξύ δύο μοναστηριών.
Η Συνέλευση έγινε στο Αίγιο επειδή εκεί υπήρχαν σχετικά λίγοι Τούρκοι. Οι συγκεντρωθέντες, για να μην κινήσουν τις υποψίες των Τούρκων, διέδιδαν ότι η συγκέντρωση αφορά δήθεν την επίλυση κτηματικών διαφορών μεταξύ μοναστηριών. Η συνέλευση γινόταν κάθε μέρα σε διαφορετικό σπίτι. Αναφέρονται μεταξύ άλλων τα σπίτια των προεστών Ανδρέα Λόντου, Αλέξανδρου Δεσποτόπουλου και Άγγελου Μελετόπουλου.
Οι συζητήσεις άρχισαν μετά την άφιξη του Παπαφλέσσα ως εκπροσώπου του Υψηλάντη. Στην Συνέλευση πήραν μέρος πολλοί κληρικοί από όλη την Πελοπόννησο και πρόκριτοι μόνο από τρείς επαρχίες, της Αχαΐας, Πατρών, Βοστίτσας και Καλαβρύτων, δεν πήραν μέρος μόνο από την τέταρτη επαρχία αυτή της Γαστούνης.
Μερικοί από τους συμμετέχοντες :
Παλαιών Πατρών Γερμανός , πρόεδρος της συνέλευσης
Παπαφλέσσας, εισηγητής της Φιλικής εταιρείας
Επίσκοπος Χριστιανουπόλεως Γερμανός Ζαφειρόπουλος
Πρωτοσύγκελος Χριστιανουπόλεως Αμβρόσιος Φραντζής
Νικόλαος Λόντος
Ανδρέας Λόντος
Ασημάκης Ζαΐμης.
Ανδρέας Ζαΐμης
Ανδρέας Χριστόδουλος ή Χριστοδούλου
Σωτήρης Χαραλάμπης
Επίσκοπος Κερνίκης Προκόπιος
Ηγούμενος του Μεγάλου Σπηλαίου Ρεγκλής ή Μπόχαλης
Ιερομόναχος Ιερόθεος
Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος
Λέων Μεσσηνέζης
Ιωάννης Παπαδόπουλος
Ασημάκης Φωτήλας
Σωτήριος Θεοχαρόπουλος
Επίσκοπος Μονεμβασίας Χρύσανθος
Βασικό θέμα της συνέλευση ήταν ο καθορισμός του χρόνου της έναρξης της επανάστασης. Αρχικά προσδιορίστηκε, αν οι συνθήκες το επέτρεπαν κι έπαιρναν ευνοϊκή απάντηση από την Ρωσία, η 25η Μαρτίου, αλλιώς η 23 Απριλίου ή η 21 Μαΐου. Επίσης σε περίπτωση που οι Οθωμανοί τους καλούσαν στην Τριπολιτσά θα κήρυσσαν την επανάσταση πρώτοι.
Κατά την συνεδρίαση υπήρξαν πολλές διαφωνίες για την έναρξη της εξέγερσης. Μεταξύ αυτών που ζητούσαν αναβολή ήταν και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός. Βασικά υποστηρίχτηκαν δύο γνώμες:
Η μία γνώμη, της οποίας κύριος υποστηρικτής ήταν ο Παπαφλέσσας, ήταν η επιβολή άμεσης δράσης, που αν δεν εκδηλωνόταν έγκαιρα η Επανάσταση ήταν ενδεχόμενο να ματαιωθεί από μέτρα που θα λάμβαναν οι Τούρκοι με δεδομένο ότι ήδη οι κινήσεις της Φιλικής Εταιρίας ήταν γνωστές στην Υψηλή Πύλη.
Η άλλη γνώμη που υποστηρίχθηκε με έντονη αναβλητικότητα στηρίζονταν στα ερωτήματα: πώς θα ξεκινούσε αυτή, (υπό ποιές συνθήκες); υπήρχαν ικανές ή είχαν ολοκληρωθεί οι προετοιμασίες; η έγερση θα ήταν καθολική; ποιός θα την διεύθυνε; Θα έφθανε βοήθεια από το εξωτερικό; πόση και ποιά εγγύηση υπήρχε;
Και υπέρ των δύο παραπάνω γνωμών συνηγορούσαν σοβαρά επιχειρήματα για τα οποία και τελικά η σύσκεψη κατέληξε σε αδιέξοδο και δεν λήφθηκε επ΄ αυτού καμία απόφαση.
Αντ΄ αυτού του πολύ σοβαρού θέματος αποφασίστηκε να σταλεί ο ιερομόναχος Ιερόθεος στην Πελοπόννησο να μαζέψει χρήματα για τον αγώνα ενώ πολλοί από τους παρευρισκόμενους πρόσφεραν πρώτοι χρήματα. Ο επίσκοπος Γερμανός Χριστιανουπόλεως 2.000 γρόσια, ο Α. Φρατζής 2.000, ο Σ. Χαραλάμπης 2.500, ο επίσκοπος Προκόπιος 1.500, και ο Α. Ζαΐμης 3.000. Μάλιστα διαβάστηκε και επιστολή του Μαυρομιχάλη που προέτρεπε στην γρήγορη έναρξη της επανάστασης.
Μιά άλλη επιμέρους απόφαση της συνέλευσης ήταν να ειδοποιήσουν όλους τους προκρίτους της Πελοποννήσου για τις σκέψεις και τις επιμέρους αποφάσεις της συνέλευσης. Ορίστηκαν δε ο Επίσκοπος Χριστιανουπόλεως να ειδοποιήσει κατά την επιστροφή του τους προεστούς των επαρχιών Μυστρά, Καλαμάτας, Αρκαδίας, Καρύταινης και Φαναρίου, ο Επίσκοπος Μονεμβασίας τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Στάλθηκαν επίσης επιστολές στον πρώην επίσκοπο Άρτης Ιγνάτιο και στην Ρωσία.
Από πρωτογενείς πηγές όπως την Ιστορία του Αμβρ. Φραντζή (Α', σ. 11), μαρτυρία του Παπαφλέσσα, την ομιλία του Αλ. Δεσποτόπουλου το 1861, ομιλία του Θεόφιλου Βλαχοπαπαδόπουλου (ή Παπαβλαχόπουλου), διακόνου του Π.Π. Γερμανού που παρευρέθη στην Συνέλευση κ.ά. προκύπτει ότι τηρήθηκαν πρακτικά, μη σωζόμενα σήμερα.
Η Σύσκεψη της Βοστίτσας απετέλεσε σημαντική καμπή στην όλη υπόθεση της Επανάστασης τουλάχιστον για την περιοχή της Πελοποννήσου. Μπορεί ίσως ν΄ απέτυχε του βασικού σκοπού της, πλην όμως ένα ήταν βέβαιο, ότι όλοι όσοι συμμετείχαν σ΄ αυτή απέκτησαν για πρώτη φορά πλήρη συνείδηση της τεράστιας προσπάθειας που αναλάμβαναν, καθώς και την ευθύνη και τους κινδύνους που θα διέτρεχαν πλέον μεταξύ ζωής και θανάτου.
Σε λιγότερο από δύο μήνες και λίγο μετά την σύλληψη αρχιερέων και προκρίτων του Μοριά από τον Καϊμακάμη της Τριπολιτσάς ξέσπασε η επανάσταση στα Καλάβρυτα και ο ξεσηκωμός της Πάτρας (1821).
Η Σύσκεψη της Βοστίτσας συνέπεσε σχεδόν χρονικά με το Συνέδριο του Λάυμπαχ των κρατών μελών της Ιεράς Συμμαχίας.
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου