Του Χρήστου Α. Καπούτση
Στην Κύπρο, ένα γεγονός είναι η προκλητική συμπεριφορά της Τουρκίας. Υπάρχουν όμως και άλλα, εξίσου σοβαρά γεγονότα, γι’ αυτό και η κρίση με αφορμή τα τεκταινόμενα στην ΑΟΖ της Κύπρου, χαρακτηρίζεται ως πολυπαραμετρική. Η εξέλιξη και η κατάληξη όμως αυτών των μεταβλητών (γεγονότων), θα διαμορφώσουν μια νέα γεωπολιτική πραγματικότητα στην Κύπρο και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, που δεν θα μοιάζει καθόλου με τη σημερινή.
Κωδικοποιούμε τις μεταβλητές (γεγονότα), στην πολύπλοκη εξίσωση της Κύπρου, που το περιεχόμενο της λύση της, θα είναι καταλύτης γεωπολιτικών εξελίξεων στην Β. Αφρική, ΑΝ. Μεσόγειο και Μέση Ανατολή.
1. Η Τουρκία, ανακοίνωσε ότι το ερευνητικό τουρκικό σκάφος Μπαρμπαρός, συνοδευόμενο από τρία πολεμικά πλοία του τουρκικού στόλου, να συνεχίσει μέχρι 31 Δεκεμβρίου τις σεισμικές έρευνες εντός των ορίων της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κύπρου. Παράλληλα, η τουρκική κυβέρνηση διαπραγματεύεται την αγορά πλατφόρμας εξόρυξης υδρογονανθράκων. Εάν η Τουρκία προχωρήσει στην εγκατάσταση της πλατφόρμας εντός των κυπριακών τεμαχίων, τότε ασφαλώς και δεν θα γίνεται πλέον λόγος για εισβολή, αλλά κατάληψη και κατοχή της θαλάσσιας περιοχής από την Τουρκία, που ανήκει κυριαρχικά στο κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας. ΕΡΩΤΗΣΗ: Στην περίπτωση αυτή , ποιος ή ποιοι θα αντιδράσουν κα μερί ποιου σημείου θα φθάσουν αυτές οι αντιδράσεις;
2. Η Κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, έχει ξεκαθαρίσει ότι, για να επιστρέψει ο Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, θα πρέπει, όχι μόνον να αποσυρθεί το «Μπαρμπαρός» , αλλά να ακυρωθεί και η ναυτική οδηγία (navtex) με την οποία ή Τουρκία δέσμευσε την περιοχή στην κυπριακή ΑΟΖ για έρευνες. Την περασμένη Παρασκευή, υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία του προέδρου της κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπαιντεν. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Προεδρίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι δύο πολιτικοί ηγέτες συζήτησαν το θέμα της απαράδεκτης παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη από την Τουρκία. Ο αμερικανός αντιπρόεδρος εξέφρασε την πρόθεση των ΗΠΑ, για την ανάληψη εντονότερης διπλωματικής δράσης, έτσι ώστε να καταστεί εφικτό, να επαναρχίσει ο διάλογος για το Κυπριακό. Ωστόσο, ο αμερικανός αντιπρόεδρος δεν καταδίκασε κατηγορηματικά τη συμπεριφορά της Τουρκίας. Η Λευκωσία έχει ενοχληθεί από την πολιτική των ίσων αποστάσεων της Ουάσιγκτον. Στην περίπτωση που η αμερικανική και βρετανική διπλωματία υποχρεώσουν τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη να επανέλθει στο τραπέζι του διαλόγου, χωρίς να έχει αποχωρήσει το τουρκικό ερευνητικό πλοίο ΜΠΑΡΜΠΑΡΟΣ από την Κυπριακή ΑΟΖ ή αν έχει στηθεί τουρκική πλατφόρμα σε κυπριακά τεμάχια, τότε, θα έχουν απεμποληθεί ή όχι, τα κυριαρχικά δικαιώματα της κρατικής οντότητας που λέγεται Κυπριακή Δημοκρατία;
3. Η Κυπριακή Κυβέρνηση, αντιδρώντας στην προκλητική και παράνομη συμπεριφορά της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου, αποφάσισε το πάγωμα του συνόλου των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ε.Ε.. Μάλιστα ο Κύπριος Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, έστειλε σχετική επιστολή στους 27 ομολόγους του στην Ε.Ε. Σε αυτή την πρωτοβουλία της Κυπριακής Κυβέρνησης η Βρετανία αντέδρασε. Το Λονδίνο, στην επιχειρηματολογία που αναπτύσσει, επιχειρεί την αποσύνδεση της ευρωπαϊκής «κριτικής» που έχει ασκηθεί προς την Τουρκία για το ζήτημα της κυπριακής ΑΟΖ, από τις ενταξιακές της διαπραγματεύσεις, θεωρώντας ότι τα δύο ζητήματα δεν συνδέονται! Η Βρετανική κυβέρνηση, διακηρύσσει ότι, οι τουρκικές προκλητικές ενέργειες εντός της κυπριακής ΑΟΖ, είναι μια προσπάθεια διασφάλισης των συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων, για διαμοιρασμό των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων μετά από μία ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού. Ήδη 5εως 7 χώρες της Ε.Ε. συμμερίζονται τη Βρετανική άποψη. Η κινητοποίηση της βρετανικής διπλωματίας, πιθανότατα να απομονώσει τη Λευκωσία στα πλαίσια της Ε.Ε. και έτσι, να υποχρεωθεί η Κυπριακή Δημοκρατία να υποχωρήσει. Αν συμβεί αυτό, τότε το σημείο κατάρρευσης της Δημοκρατίας της Κύπρου, θα είναι ευδιάκριτο ακόμη και για «γυμνού οφθαλμού».
4. Οι εξελίξεις στην Κύπρο όμως, επηρεάζονται και από τη φορά και τη δυναμική των γεγονότων στην ευρύτερη «διαταραγμένη» περιοχή. Την Παρασκευή, ο Πρωθυπουργός Α. Σαμαράς και ο Αντιπρόεδρος Β. Βενιζέλος θα μεταβούν στην Κύπρο. Θα είναι ο ενδιάμεσος σταθμός, με προορισμό το Κάιρο. Στην Πρωτεύουσα της Αιγύπτου το Σάββατο 8 Νοεμβρίου θα γίνει η τριμερής συνάντηση Κορυφής μεταξύ της Κύπρου, της Αιγύπτου και της Ελλάδας, σε επίπεδο Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων. Οι κυβερνήσεις των Τριών κρατών έχουν συνομολογήσει τον σεβασμό τους στο διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, στην οποία και οι τρεις χώρες είναι συμβαλλόμενα μέρη. Μία συναντίληψη, που ανοίγει το δρόμο, για την οριοθέτηση των μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών. Η διαφαινόμενη σύσφιγξη των σχέσεων Αθηνών, Λευκωσίας, Καίρου και Τελ- ΑΒΙΒ, ενοχλεί την Άγκυρα. Η ενίσχυση αυτών των περιφερειακών σχημάτων (Ελλάδα- Κύπρος – Αίγυπτος, αλλά και Ισραήλ- Κύπρος – Ελλάδα), στα οποία μελλοντικά θα μπορούσαν να συμμετάσχουν και κράτη όπως η Ιορδανία και ο Λίβανος, ουσιαστικά απομονώνει την Τουρκία , που εμφανίζεται ως η μόνη χώρα της περιοχής, που έχει ανοιχτά μέτωπα με όλα σχεδόν τα γειτονικά κράτη. Έχουμε αντιστροφή του δόγματος των ΕΡΝΤΟΓΑΝ- ΝΤΑΒΟΥΤΟΓΛΟΥ, για «μηδενικά προβλήματα με τα γειτονικά κράτη», που στην πράξη έχει γίνει «προβλήματα με όλους τους γείτονες». Τις τρεις χώρες (Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος) ενώνει βεβαίως η επιθετική πολιτική της Τουρκίας. Η Τουρκία, κατέχει το 40% του κυπριακού εδάφους, απειλεί την Ελλάδα αμφισβητώντας όλα τα δικαιώματά της στο Αιγαίο και τη Θράκη και συνεχίζει έναν ακήρυκτο πόλεμο εναντίον της Αιγύπτου μετά το πραξικόπημα κατά του Μοχάμεντ Μόρσι. Το μίσος μεταξύ του Ταγίπ Ερντογάν και του νέου ηγέτη της Αιγύπτου είναι απύθμενο. Στη διάρκεια της Γ.Σ. του ΟΗΕ, ο Πρόεδρος της Τουρκίας αρνήθηκε να παρακαθίσει σε γεύματα, όπου είχε προσκληθεί ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Αλ- Σίσι και απείλησε με διπλωματικό επεισόδιο τις ΗΠΑ επειδή ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα συναντήθηκε με τον Αιγύπτιο στρατηγό και εκλεγμένο Πρόεδρο. Επίσης, το χάσμα μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ παραμένει αγεφύρωτο και εξαιτίας του Παλαιστινιακού, αλλά και του Κουρδικού. Η Ρωσία και το Ιράν είναι δύο ισχυρές δυνάμεις με επιρροή στη Μέση Ανατολή, σαφώς μεγαλύτερη από την επιρροή της Τουρκίας. ΡΩΣΙΑ ΚΑΙ ΙΡΑΝ, εξακολουθούν να αντιτίθενται στην τουρκική πολιτική για την Συρία. Βασικός στόχος της Άγκυρας είναι η ανατροπή του προέδρου της ΣΥΡΙΑΣ Μπ. Αλ Άσαντ , ώστε η Τουρκία να ηγηθεί του σουνιτικού Ισλάμ. Αντιδρούν Μόσχα και Τεχεράνη στην επιλογή της Άγκυρας στη Συρία. Επίσης, οι ΗΠΑ, η Ε.Ε., η Ρωσία και το Ιράν θεωρούν, ότι προτεραιότητα σήμερα στην Συρία και το Ιράκ, είναι η συντριβή του Ισλαμικού Κράτους, του κινήματος των ισλαμο-φασιστών τζιχαντιστών. Η Τουρκία, κατηγορείται από τη Δύση, ότι η στάση της απέναντι στους Τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους, δεν είναι απόλυτα σαφής. Η Γαλλία, προωθώντας τους στόχους και των γαλλικών εταιρειών, που δραστηριοποιούνται στο τομέα της ενέργειας, κάνει αισθητή την παρουσία της στην περιοχή και ειδικά στην Κύπρο. Ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Φρ. Ολάντ, δήλωσε ότι: «η θέση της Γαλλίας αναφορικά με το δικαίωμα της Κύπρου να εκμεταλλεύεται ελεύθερα τους φυσικούς της πόρους εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης είναι σαφής και σταθερή. Το διεθνές δίκαιο, και συγκεκριμένα το Δίκαιο της Θάλασσας, πρέπει να γίνεται σεβαστό από όλα τα κράτη, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας». Ήδη ισχυρή ναυτική δύναμη της Γαλλίας περιπολεί στην Ανατολική Μεσόγειο, μαζί με ισχυρές ναυτικές δυνάμεις της Ρωσίας , του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Συμπέρασμα, τα γεωπολιτικά και ενεργειακά συμφέροντα και οι στοχεύσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν ταυτίζονται απόλυτα με τα αντίστοιχα των ΗΠΑ, της Ρωσίας, του Ιράν, του Ισραήλ, της Γαλλίας και της Αιγύπτου. Ποιος θα επικρατήσει είναι το μεγάλο στοίχημα, διότι θα αναδειχτεί σε επικυρίαρχο μιας υψίστης γεωστρατηγικής αξίας περιοχή, όπως είναι η Ανατολική Μεσόγειος και η Μέση Ανατολή.
Κατόπιν αυτών, η κρίση που έχει προκαλέσει η Τουρκία στην Κύπρο, εξελίσσεται σε Μείζονα Διεθνή κρίση, που είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφτεί η κατάληξή της, γι’ αυτό ακριβώς απαιτείται επαγρύπνηση (στρατιωτική), ψυχραιμία (πολιτική- κοινωνική) και διορατικότητα (διπλωματία) και από τα δύο ελληνικά κράτη (Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία).
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου