«Το παλαιότερο βυθισμένο πλοίο που βρέθηκε είναι περίπου 1.500 ετών, ενώ όλα έχουν υποστεί φθορές από τις δυνάμεις της φύσης» είπε ο επικεφαλής του Τμήματος Ναυτικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης και του σχετικού περί βυθισμένων πλοίων προγράμματος του Γενί Καπί, Ουφούκ Κοτζαμπάς, ανακοινώνοντας την ολοκλήρωση των ερευνών στη θέση αυτή, προκειμένου να συνεχιστεί η εργολαβία.
Για την αποκατάσταση των βυζαντινών πλοίων, που είναι πλέον και το ζητούμενο, γιατί δεν έχουν βρεθεί πουθενά τόσα πολλά μαζί, ανέφερε πως «θα είναι μια ευαίσθητη και μακροχρόνια διαδικασία. Τα πλοία θα ενισχυθούν, με χημικές ουσίες, και θα μπορούν να φιλοξενούν τους επισκέπτες τους». Εξέφρασε επίσης την πεποίθηση ότι «η ανεκτίμητη αυτή συλλογή που τράβηξε την προσοχή τόσο της κοινής γνώμης όσο και του επιστημονικού κόσμου κατά την ανασκαφή αναμένεται να ενισχύσει πολύ τον πολιτιστικό τουρισμό της Τουρκίας».
Σε αυτή την ανασκαφή, που ήταν μία από τις μεγαλύτερες που έγιναν τα τελευταία χρόνια στην Τουρκία, έχουν βρεθεί εκτός των πλοίων 10.000 αντικείμενα, καθώς ήταν ένα από τα σπουδαιότερα λιμάνια της πρωτεύουσας του Βυζαντίου. Το αρχαιολογικό αυτό σύνολο συνιστά τη μεγαλύτερη συλλογή μεσαιωνικής ναυσιπλοΐας στον κόσμο.
Οι μελέτες για το πολύτιμο αυτό ανασκαφικό υλικό βρίσκονται σε εξέλιξη είπε ο κ. Κοτζαμπάς, επισημαίνοντας ότι τα ευρήματα στο Γενί Καπί έχουν εμπνεύσει άλλα συναφή προγράμματα, όπως το «LIMEN: πολιτιστικά λιμάνια από το Αιγαίο στη Μαύρη Θάλασσα», το οποίο στοχεύει να δημιουργήσει έναν κατάλογο αντικειμένων πολιτισμού σε πολλές παράκτιες πόλεις του Αιγαίου και της Μαύρης Θάλασσας.
Το κέντρο των επιστημονικών εργασιών που παρήχθησαν ήταν φυσικά η Κωνσταντινούπολη, ενώ ξεκίνησαν ήδη κάποια πιλοτικά έργα στην Πόλη για να προωθήσουν ένα δίκτυο πολιτιστικού τουρισμού που δημιουργείται. Το πρόγραμμα έχει χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση με 1,2 εκατ. ευρώ και θα διαρκέσει δύο χρόνια. Ένα από τα έργα του προγράμματος θα είναι και η κατασκευή ενός πιστού αντιγράφου βυθισμένου πλοίου από αυτά που βρέθηκαν σε αυτή την ανασκαφή. Εχει επιλεγεί το σκάφος υπ. αριθμόν 12, γιατί είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα, σύμφωνα με την υπεύθυνη της ανακασκευής του πλοίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ισίλ Οσαϊζάτ. «Το σκάφος αυτό είναι ένα είδος χρονοκάψουλας όπως το βρήκαμε, με όλο το φορτίο που μετέφερε. Αυτό το δεκάμετρο σκαρί θα ξανανοίξει πανιά στον Μαρμαρά ύστερα από περίπου 1.000 χρόνια».
Η κατασκευή του υπολογίζεται να έχει ολοκληρωθεί σε ένα εξάμηνο. Έχουν άλλωστε αναπτύξει εμπειρία στην κατασκευή αντιγράφων αρχαίων πλοίων μετά το πρώτο που κατασκεύασαν, το οποίο παρουσιάστηκε μαζί με το σχετικό βίντεο στην έκθεση που οργάνωσε το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης της Ντόλλης Γουλανδρή στο Μουσείο Σακίπ Σαπαντζί στον Βόσπορο με τίτλο «Κυκλάδες - δυτική Μικρά Ασία».
Στην εκπληκτική αυτή έκθεση είχαμε δει το ακριβές αντίγραφο ενός προϊστορικού πλοίου όπως αυτό απεικονίζεται σε ένα τηγανόσχημο ελληνικό αγγείο. Το ξύλινο προϊστορικό σκαρί, με τα κατάλληλα φωτιστικά εφέ έμοιαζε να πλέει στα νερά του Αιγαίου. Είχε μήκος 14 μέτρων, και κατασκευάστηκε από το Ερευνητικό Κέντρο Ενάλιας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Άγκυρας στο πλαίσιο του «Προγράμματος επανεκκίνησης των κυκλαδικών πλοίων». Το «χτίσιμό» του έδειχνε ότι τα κυκλαδικά πλοία κατασκευάζονταν όπως και τα ιστιοπλοϊκά σήμερα, χωρίς συνδετικά υλικά και καρφιά. Εκμεταλλεύονταν την ιδιότητα του ξύλου να φουσκώνει όταν έρχεται σε επαφή με το νερό.
Ν.Κοντράρου-Ρασσιά, Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου